Het Programma van Eisen en Wensen (PvE) is een grote stap richting realisatie. Je gaat in behoorlijk detail vastleggen wat je wil hebben. Het is de opdracht voor de architect.

Wat is een Programma van Eisen en Wensen?

Het Programma van Eisen en Wensen is een uitwerking van het visiedocument dat je eerder vastlegde en van het grove PvE dat je in de initiatieffase hebt gemaakt. In een PvE legt de groep vast aan welke eisen moet worden voldaan. Ook legt ze vast welke zaken heel fijn zijn om terug te zien in het ontwerp: de wensen. Het verschil tussen die twee is dat eisen in principe altijd overeind moeten blijven, terwijl bij wensen meer speelruimte zit. Het is voor de leden en de architect cruciaal dat alle partijen goed begrijpen wat in het PvE terecht komt.

Wat staat er in het PvE?

In het PvE de Eisen en de Wensen staan de must haves en like to haves in huis, tuin en proces, duurzaamheid en circulariteit. De meeste mensen willen meteen gaan praten over de ruimtes. Wacht daar even mee. Praat eerst over de activiteiten. Wat wil je doen? Hoe vaak? Hoeveel privacy hoort daar bij? Hoeveel m2 heb je daarvoor nodig? Hoe flexibel moet het allemaal zijn? Is het aanpasbaar in de tijd? Daar moet je als wooncoöperatie rekening mee houden, meer nog dan bij ‘gewone’ woningen, en niet elke architect zal daar zelf aan denken.

Hoe komt het PvE tot stand?

Het opstellen van een PvE doe je in meerdere ronden en er zijn vele wegen die naar Rome leiden. Welke je ook kiest: een succesvol PvE opstellen is hard werken. Voor het eerst in dit proces ga je dingen tot in detail bespreken. Vaak komen dan dingen naar boven. Je dacht dat de groep op één lijn zat tijdens het vormen van de visie en opeens blijkt dat toch niet het geval.

Meestal begeleidt een professional dit proces. Een procesbegeleider bijvoorbeeld, of de architect in een co-creatie proces. In sommige co-creatieprocessen wordt het PvE minder strak gehanteerd en steeds bijgesteld gedurende het ontwerpproces. Stel vooraf vast hoe je hiermee om wil gaan, zeker als de architect al vroeg in het proces gaat meedoen. Leg afspraken goed vast. Het PvE zelf, maar ook de dingen die daar omheen spelen zoals procesafspraken. Dat kan veel gedoe voorkomen.