Samen bouwen met de aannemer, ook dat is een optie. Zelf je handen uit de mouwen steken noemen we zelfwerkzaamheid. Als het goed gaat, wordt het project goedkoper en het pand steeds meer écht van jullie.

Waarom zelfwerkzaamheid?

Zelfwerkzaamheid kan allerlei redenen hebben. Denk aan kosten besparen. Je eigen huis willen bouwen. Iets nieuws willen leren. Als groep samen aan de slag zijn. Schijnbaar onmogelijke dingen toch mogelijk maken. Of een combinatie van deze redenen, of nog iets heel anders.

Houd jezelf goed voor ogen waarom je voor zelfwerkzaamheid kiest. Dat heb je nodig op de momenten dat het zwaar wordt. Dan zul je merken dat zelfwerkzaamheid niet gratis is. Het is ook niet voor iedereen hetzelfde. Wat de een energie geeft, kan de ander volledig uitputten. Wees je bewust van mogelijke verschillen en praat erover met elkaar.

Kosten besparen?

Reken jezelf niet te rijk. Zelfwerkzaamheid bespaart niet alleen kosten, er komen ook kosten bij. De aannemer is en blijft eindverantwoordelijk. Die zal de onprofessionele bouwers goed moeten begeleiden, en dat kost extra tijd en dus geld. Het kan ook zo zijn dat dingen langer duren, hersteld moeten worden of toch door de aannemer moeten worden opgepakt. De aannemer zal zich bovendien indekken voor risico’s door eventuele fouten.

Hoeveel zelfwerkzaamheid je oplevert heeft onder meer te maken met hoeveel je zelf kunt doen. Hoeveel uur heb je ter beschikking? Hoe handig ben jezelf? Je bespaart het meeste door zelf simpele maar tijdrovende klussen uit te voeren. Arbeid is namelijk duur.

Wie doet wat?

Vooraf leg je de werkverdeling zo goed mogelijk vast. Bijsturen kan later nog, tijdens het bouwoverleg dat je regelmatig met de aannemer hebt.

Realiseer je dat zelfwerkzaamheid niet vrijblijvend is. Jij en jouw groep zijn in feite medewerker van de aannemer. Die is namelijk eindverantwoordelijk voor alles wat er op de bouwplaats gebeurt. Ook in kwaliteitsgarantie, verzekeringen en arbeidsinspectie (veilig werken). De aannemer en zijn medewerkers zullen je aansturen en je zult moeten deelnemen aan meetings waarin instructies worden gegeven.

Een optie is dat de aannemer de ruwbouw verzorgt en dat je groep (een deel) van de afbouw voor haar rekening neemt. Dan liggen de verhoudingen natuurlijk anders.

Ben je het niet eens met wat de aannemer doet? Bespreek het niet tijdens het werk, maar tijdens het reguliere bouwoverleg. Daar speel je de opdrachtgever, niet op de bouw.

Vooraf bedenken

Waar moet je vooraf over nadenken bij zelfwerkzaamheid?

• Heb je als groep voldoende tijd ter beschikking om echt bij te dragen?
• Is de aannemer bereid om samen te werken met het collectief? Heeft die daar ervaring mee?
• Liefst betrek je de aannemer als bij het schetsontwerp, bijvoorbeeld als onderdeel van het bouwteam.
• De samenwerking leg je vast in de aannemingsovereenkomst.